Kluczowe wyzwania dla rolnictwa i przetwórstwa w zakresie ESG, zrównoważony system żywnościowy, transformacja produkcji i konsumpcji żywności w obliczu globalnych wyzwań czy w końcu bezpieczeństwo żywnościowe. To kluczowe zagadnienia, które wyjaśniali 18 maja uczestnicy webinaru eksperckiego „Od pola do stołu – czyli jak ma wyglądać zrównoważony system żywnościowy?”, zorganizowanego przez działający w ramach Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego Instytut ESG. Webinar został objęty patronatem honorowym Henryka Kowalczyka, wiceprezesa Rady Ministrów oraz Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Partnerem webinaru był Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa.
Zrównoważone rolnictwo to działania, które z jednej strony ograniczają negatywny wpływ na środowisko, z drugiej zaś zachowują opłacalność produkcji. To jeden z priorytetów Unii Europejskiej i jej flagowego projektu Europejski Zielony Ład. Coraz częściej pojawiają się głosy, że w obliczu rosyjskiej agresji na Ukrainę projekt ten, a także programy „Od pola do stołu” czy „Strategia na rzecz bioróżnorodności”, wymagają rewizji. Jak wskazał organizator toruńskiego forum Welconomy, rosyjska agresja na Ukrainę obnażyła inne spojrzenie na rzeczywistość, nie tylko w Polsce, ale też na świecie. Pokazała, że nie można kupować żywności tylko z zewnątrz, dlatego należy robić wszystko, żeby zabezpieczyć potrzeby żywnościowe we własnym kraju.
Tak obecna wojna, jak i – wcześniej – pandemia – zakłóciły światowe łańcuchy dostaw i pokazały potrzebę ich skrócenia. Mało kto wie, że w Europie średnia odległość „od pola do stołu” wynosi aż 170 km, jak przypomniał poseł Robert Telus, przewodniczący sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Ale na te zmiany można spojrzeć również jak na szansę dla Polski. Jednym z najważniejszych elementów polskiego agrobiznesu są gospodarstwa rodzinne, których liczba w strukturze polskiego rolnictwa jest bardzo duża. Jeśli dobrze wykorzystamy zapisy Zielonego Europejskiego Ładu, to przyniesie to korzyści polskiemu rolnictwu. I nie tylko rolnictwu, bo perspektywy inwestycji w biogazownie mają znaczenie również dla polskiej energetyki.
Jednym z założeń projektu krajowego planu strategicznego dla polskiego rolnictwa na lata 2023-2027 jest rozwój odnawialnych źródeł energii na obszarach wiejskich, w tym biogazowni rolniczych. Rolnictwo, które jest w naszym kraju bardzo dobrze rozwinięte, może przyjść z pomocą sektorowi energetyki. Anna Mączka z Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wskazała, że potencjał surowców, który może zostać wykorzystany do produkcji biogazu rolniczego, jest ogromny, wynosi bowiem ok. 7-8 mld m sześc. Rocznie. Od kilku lat obserwuje się coraz większe zainteresowanie budową mikrobiogazowni w małych gospodarstwach rolnych, które zajmują się produkcją zwierzęcą. Obecnie w Polsce działają 32 mikrobiogazownie. Eksperci z KOWR prowadzą więc szereg działań o charakterze edukacyjnym: warsztaty, produkcja video czy wydawnictwa, aby przekonać jak największą grupę rolników do budowy takich obiektów.
Potencjał biogazowni i ich rolę w dywersyfikacji źródeł energii dostrzega m.in. Orlen, który – będąc w trakcie tworzenia polskiego koncernu multienergetycznego – planuje rozwój także tych kompetencji. Biogazownie w każdej gminie? To realna perspektywa.
Webinar „Od pola do stołu – czyli jak ma wyglądać zrównoważony system żywnościowy?” był kolejnym spotkaniem zorganizowanym przez Instytut ESG w ramach I Kongresu ESG, który odbył się w styczniu 2022 r. pod honorowym patronatem Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego. Celem webinarów jest pogłębienie wiedzy zdobytej podczas Kongresu oraz uszczegółowienie i dopracowanie rekomendacji w zakresie wdrożenia ESG w Polsce w konkretnych branżach.
Urszula Jóźwiak
Prezes Zarządu Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego
Foto: pixabay.com