Nie tak dawno polecaliśmy książkę profesora Lecha Królikowskiego „Moskwa nad Wisłą”, a znów mamy przyjemność zwrócić uwagę na nową pracę tego autora. Nie na darmo profesor łączy inżynierskie wykształcenie z pasją historyka i wiedzą varsavianisty. Niewielkie objętościowo, ale bardzo ciekawe, oparte na źródłach opracowanie „Wisła na Mazowszu” odkrywa zapomniane karty z dziejów polskiej myśli technicznej.

Podziękować należy nie tylko autorowi, lecz również samorządowi województwa mazowieckiego, który dofinansował pięknie wydaną publikację. „Wisła na Mazowszu” opowiada o dziewiętnastowiecznych planach regulacji królowej polskich rzek na terenie zaboru rosyjskiego. Nie jest to w żadnym wypadku sucha monografia, wyliczająca kolejne projekty, ale wartko (niczym wiślany nurt) tocząca się opowieść, w której projekty regulacji Wisły są tylko jednym z wątków. Profesor tak naprawdę opowiada o dziejach polskiej myśli technicznej w Królestwie Kongresowym, o roli Wisły w gospodarce, życiu Królestwa i Warszawy. „Dzieje zmagań człowieka z wiślanym żywiołem mogą stanowić swoisty bank informacji, przydatny także współczesnym projektantom” – zauważa autor. To zdanie mogłoby być mottem książki.

Wielkim walorem publikacji są unikalne zdjęcia z dziewiętnastego stulecia. Historyków nauki i techniki zainteresują także szczegóły biograficzne, dotyczące polskich inżynierów i konstruktorów.

Lech Królikowski: Wisła na Mazowszu: XIX-wieczne plany regulacji rzeki w granicach byłego zaboru rosyjskiego. Warszawa, Wydawnictwo Warszawskie, 2019.

(rk)