Stulecie odrodzenia niepodległej Polski przyniosło falę mniej i bardziej cennych publikacji. Ta omawiana bez żadnych wątpliwości należy do najcenniejszych, a zarazem najciekawszych. I, bo nie jest to niestety regułą, wysmakowanych pod względem edytorskim. Biblioteka Narodowa wydała mianowicie katalog druków ulotnych z czasów I wojny światowej, które posiada w swoim zasobie. W maju, podczas 59. Konkursu Najpiękniejsze Książki Roku, edycja ta została wyróżniona.

Katalog ze swej istoty zdaje się być publikacją adresowaną do wąskiego grona specjalistów – jako typowy informator. Do katalogu nie zagląda się w poszukiwaniu ciekawej lektury, nie licząc grupy zapalonych bibliofilów. Te reguły nie dotyczą omawianego wydawnictwa. Stanowi ono bowiem i cenny aparat bibliograficzny, i źródło informacji dla historyków (także tych zajmujących się dziejami lokalnymi), i zbiór niezwykle interesujących przyczynków do historii Polski i biografii Polaków. Nie wspominając o mnóstwie informacji, ważnych dla odtworzenia życia codziennego tamtych czasów.

Tytuł katalogu nie jest ścisły, bowiem otrzymaliśmy rejestr dokumentów życia społecznego z lat 1914-1918: ulotek, lecz również afiszów, broszur, drobiazgów w rodzaju znaczków i kartek, słowem wszystkiego, co w języku angielskim określa się słowem ephemera. Ułożony ściśle chronologicznie, stanowi kalendarium I wojny światowej i sprawy polskiej tego czasu – a ogromna ilość ilustracji powoduje, że wartość dokumentacyjna katalogu bardzo wzrasta. Takie drobiazgi stanowią zresztą coraz ważniejszy punkt zainteresowania kolekcjonerów, czego dowodzą m.in. rosnące ceny na aukcjach.

Bardzo ważne: katalog, niezależnie od książkowego wydania, jest w całości dostępny w formacie pdf na stronie Biblioteki Narodowej – https://www.bn.org.pl/download/document/1547128661.pdf. Wystarczy kliknąć i można zapisać na swoim komputerze, do czego serdecznie zachęcam.

Katalog druków ulotnych z lat 1914-1918 w zbiorach Biblioteki Narodowej. Warszawa, Biblioteka Narodowa, 2018.

(mr)